مدل حسابداري مبتني بر ارزش جاري , واحد پول داراي قدرت خريد ,مدل حسابداري مبتني بر ارزش جاري , واحد پول داراي قدرت خريد
مدل حسابداري مبتني بر ارزش جاري – واحد پول داراي قدرت خريد
ثابت:
در اين روش براي تعديل صورتهاي مالي هم از ارزشهاي جاري و هم از شاخص قيمتها استفاده مي شود. بدين ترتيب كه بهاي تمام شده تاريخي به وسيله ارزش جاري پايان دوره جايگزين مي شود و سود نيز به دو بخش ناشي از تورم و خالص از تورم تقسيم مي شود كه براي تفكيك اين دو بخش از شاخص قيمتها ستفاده مي شود.
نحوه عمل به اين صورت است كه ارزش جاري اول دوره به وسيله شاخص قيمتهاي پايان دوره تعديل مي شود و تفاوت بين ارزش جاري اول دوره تعديل و ارزش جاري پايان دوره نشان دهنده بخش سود خالص از تورم مي باشد و تفاوت بين ارزش جاري اول دوره تعديل شده و ارزش جاري دوره نشان دهنده بخش سود ناشي از تورم مي باشد.
مدل حسابداري بهاي تمام شده تاريخي:
در يك نظام مبتني بر بهاي تمام شده تاريخي ، داراييها و بدهيها به ارزش زمان تحصيل اندازه گيري مي شود و اين ارزش معمولاً بهاي تحصيل است. بدين ترتيب، بهاي تمام شده تاريخي داراي دو خاصيت مهم است خاصيت اول مبتني بودن آن بر معادلات است و خاصيت دوم اين است كه بهاي تمام شده تاريخي بيانگر ارزش جاري در زمان تحصيل است و سود محاسبه شده در اين روش بر اساس واحد اسمي پول مي باشد و هيچ تعديلي روي آن انجام نمي شود.
مقايسه نظام بهاي تمام شده تاريخي و ارزش جاري:
مزيت اصلي مبناي بهاي تمام شده تاريخي، عيني بودن و اتكا پذيري آن است كه ناشي از مبناي معاملاتي آن مي باشد ولي مهمترين مزيت ارزش جاري، مربوط بودن آن به تصميمات استفاده كنندگان است.
عيب اصلي مبناي بهاي تمام شده تاريخي، مربوط نبودن آن با وضعيت جاري واحد تجاري است در حالي كه عيب اصلي ارزش جاري، ذهني بودن بيشتر و اتكا پذيري كمتر آن در مقايسه با بهاي تمام شده تاريخي است.
تأثير تغيير سطح قيمتها بر ويژگي هاي كيفي اطلاعات حسابداري:
حسابداري رشته اي از علوم است كه آثار مالي ناشي از تصميم گيري هاي اقتصادي را منعكس مي كند و آنها را در قالب ارقام و اعداد ارائه مي دهد و همانطور كه مي دانيد هدف اساسي صورتهاي مالي كاربرد اقتصادي آن است، يعني استفاده كنندگان از اين صورتها بايد قادر باشند با مطالعه صورتهاي مالي اساسي و يادداشتهاي توضيحي ضميمه آن از نظر اقتصادي تصميم گيري كنند.
بر اساس آنچه كع از تعاريف رايج حسابداري در ذهن داريم، حسابداري گزارش (درست) از اتفاقات مالي به استفاده كنندگان ارائه مي كند. هنگامي كه بر واژه (درست) تأكيد مي كنيم بايد بدانيم كه منظور چه نوع گزارشي است. گزارش درست، گزارشي است كه اطلاعات آن مفيد باشد و داراي دو خصيصه كيفي تا حدودي متضاد، يعني مربوط بودن و قابل اتكا بودن باشد.
همانطور كه مي دانيد اطلاعاتي مربوط است كه بودن يا نبودن آن براي تصميم گيرنده با اهميت باشد و همچنين اطلاعاتي قابل اتكاست كه متكي به مستندات پذيرفتني باشد ولي اطلاعات گزارش شده در صورتهاي مالي تاريخي تنها در تاريخ تحصيل صحيح مي باشند. چون مبالغ ثبت شده به عنوان دارايي فقط منعكس كننده ارزش واقعي آنها در تاريخ معامله است و هم زمان با تغيير در سطح عمومي قيمتها و ارزش پول، ديگر انعكاس دارايي هاي فوق الذكر به همان مبلغ اوليه نشان دهنده، ارزش واقعي آنها نخواهد بود و اطلاعات صحيح به حساب نخواهد آمد.
در نتيجه در شرايط تورمي ، حفظ ويژگي هاي كيفي اطلاعات حسابداري، با استفاده از اصل بهاي تمام شده در ثبت و گزارشگري مالي، زير سؤال مي رود.
تغيير سطح قيمتها و اصل افشا:
اصل افشا ايجاب مي كند كه كليه واقعيتهاي با اهميت مربوط به رويدادها و فعاليتهاي مالي واحدهاي تجاري به شكل مناسب و كامل گزارش شود. براساس اين اصل صورتهاي مالي اساسي بايد تمامي اطلاعات با اهميت و مربوط را ، جهت اخذ تصميمات آگاهانه ، براي استفا