با توجه به اهمیت  درس دستور و نیز با توجه به اینکه این درس چه در مقطع دبیرستانی و نیز چه مقاطع دانشگاهی یکی از دروس مشکل و پیچیده دانشجویان گرامی می باشد (به ویژه دانشجویان زبان و ادبیات فارسی) تصمیم گرفتیم چند غزل از غزلیات حافظ را برای شما دوستان گرامی مورد بررسی و تحلیل دستوری قرار دهیم، تا مورد استفاده شما دوستان گرامی  قرار  گرفته و نیز به عنوان نمونه ای از شیوه تحلیل مورد استفاده  قرار بگیرد. شایان ذکر است که تحلیلهای انجام شده به معنای واقعی کلمه درست و خالی از اشتباه نمی باشد ولی حدالامکان تلاش ما براین بوده است که تحلیلی درست و قابل قبول را به شما دوستان گرامی ارائه دهیم. منبع اصلی برای تحلیل این غزلیات نیز دستور زبان وحیدیان کامیار می باشد که یکی از جدید ترین و قابل فهم ترین دستورهای زبان فارسی میباشد. 

جمله  مرکب ساده وابستگی  متشکل از یک پایه(شنید) و یک  پیرو(شنید در مصراع اول) –  شنید:جمله چهار جزیی گذرا به مفعول و متمم و پیرو  :  هرکه از باد صبا بوی خوش تو را شنید: بوی خوش تو: مفعول-باد صبا: متمم- شنید: فعل ماضی مطلق سوم شخص مفرد. بقیه : بوی خوش تو: ترکیب وصفی –خوش :صفت- بوی: موصوف-هر که: اسم مبهم (نهاد)-ز: حرف اضافه -باد صبا: ترکیب اضافی- صبا: مضاف الیه –که در معنای کسی که اسم مبهم. مصرع دوم:  جمله چهار جزیی گذرا به مفعول و متمم و وابسته- سخن آشنا را از یار آشنا شنید:  متشکل از: سخن آشنا: مفعول و نهاد- از: حرف اضافه- یار آشنا: متمم- شنید سوم شخص مفرد- یارآشنا: ترکیب اضافی-آشنا: مضاف الیه- سخن آشنا: ترکیب اضافی- آشنا: مضاف الیه-از: حرف اضافه.

بوی خوش تو هر که ز باد صبا شنید                  از یار آشنا سخن آشنا شنید