بودجه چیست

بودجه دو طرف دارد : درآمد و هزينه . هر يك از اين دو طرف بايد با دقت بسيار و صحت هر چه بيشتر سنجيده شوند ؛ زيرا برآورد ارقامي كه پايه و اساس منطقي نداشته باشد نه تنها مفيد نيست ، بلكه مي تواند زيانبار نيز باشد .چون بودجه نوعي برنامه است و بودجه نويسي نيز نوعي برنامه ريزي ، تا حد امكان بايد اين برنامه را استواري بخشيد ؛ از اين رو براي پيش بيني در درآمدها و برآورد هزينه ها روشهاي مختلفي ابداع شده است كه روز به روز از نظر علمي و فني به اهميت آنها افزوده مي شود .با توجه به طبقه بندي هاي به عمل آمده از بودجه لازم است به روش تهيه و تنظيم بودجه نيز كه مبتني بر همان طبقه بنديهاست اشاره داشته باشيم .در همين راستا روشهاي تهيه و تنظيم درآمدها و هزينه ها را به طور جداگانه تشريح مي كنيم : تجزيه و تحليل درآمدها مرحله اي اساسي در بودجه بندي است . حجم بودجه و برنامه هاي دولت بيش از آنكه متاثر از نيازهاي عمومي جامعه باشد ، انعكاس از درآمدها و منابع در دسترس است .روش تهيه و تنظيم درآمد ( پيش بيني درآمد ) ، يعني پيش بيني چگونگي و محل كسب درآمد دولت . پيش بيني درآمدهاي دولت با توجه به اينكه مخارج دولتي در درجه اول ، تابع درآمدها و وضع مالي دولت است امري بسيار فني و دقيق است ؛ هر چند كه بايد در هر مورد با توجه به وضع خاص اقتصادي براي هر يك از منابع درآمد از چند روش به طور همزمان استفاده شود . پيش بينيها و برآوردهاي دولت صرف نظر از طبقه بندي هاي آنها به چهار روش ارائه مي شود كه عبارتند از : روش سالم ما قبل آخر ، روش حد متوسطه ها ، روش پيش بيني مستقيم و روش سنجيده منظم .

فهرست مطالب
روشهاي تنظيم بودجه                               
روشهاي برآورد و تنظيم درآمدها                       
روش سال ما قبل آخر                               
روش حد متوسطه ها                                
روش پيش بيني مستقيم                            
روش سنجيده منظم                                
روشهاي برآورد هزينه ها ( طرف ديگر بودجه )               
مراحل تهيه و تنظيم بودجه متداول                       
بودجه ريزي افزايشي                                
بودجه برنامه اي                                
بودجه عملياتي                                     
مقايسه بودجه برنامه اي و بودجه عملياتي                   
مزاياي اندازه گيري كار                           
روشهاي برآورد هزينه در بودجه عملياتي                   
نظام بودجه بندي طرح و برنامه                       
بودجه بندي بر مبناي صفر                           
بودجه ريزي بر مبناي هدف                           

مقدمه :
بیشتر سازمانهای دولتی , تجاری یا غیر انتفاعی از بودجه بندی جهت اطمینان نسبت به اینکه منابع آنها طبق مقاصد و اهداف مدیریت به مصرف می رسد, و همچنین جهت سهولت در نتیجه گیری از علمیات طبق طرحهای مدیریت, استفاده می کنند.در سازمانهای دولتی بودجه بندی از اهمیت زیادی برخوردار است , چونکه بودجه, جهت مصرف منابع عمومی , چارچوب و برنامه ارایه می کند.از دیدگاه گزارشگری مالی و حسابداری , بودجه در سازمانهای دولتی جزء اصلی سازمان در رسیدن به اهداف حسابداهی که در فصل(2) دوم توضیح داده شد, می باشد.بودجه در سازمانهای دولتی عموماً , نشاندهنده قوانین اتخاذ شده می باشد. که اهمیت بیشتری از ابزارهای برنامه ریزی مالی دارد. چونکه بسیاری از سازمانهای دولتی از GAAP جهت تهیه بودجه پیروی نمی کنند. دولت, با مقایسه بودجه ای که بر اساس GAAP تهیه نشده با بودجه ای که مبتنی بر GAAP تهیه شده است به اهداف پاسخگویی خود می رسد.در این فصل , فرآیند بودجه بندی در سازمانهای دولتی و موضوعات مهم در مورد اطلاعات بودجه ای که در صورتهای مالی دولت ثبت شده است را مورد بررسی قرار می دهیم.

فهرست مطالب:
مقدمه                                                                                           
دورنمای بودجه
بودجه اجرایی(قوه مجریه)
بودجه تخصیص یافته (یا تخصیص بودجه)
بودجه تخصیص نیافته (یا عدم تخصیص بودجه)
مدیریت و اجرای بودجه
اصلاحات بودجه ای
گزارشگری بودجه                                                                          
چه وجوهی در بودجه دولت گنجانده می شود ؟ (تصویب می شود)              
وجوه مستقل عمومی                                                                      
وجوه مستقل درآمد اختصاصی                                                          
وجوه مستقل طرحهای عمرانی(سرمایه ای)                                           
وجوه مستقل بازپرداخت دیون بلند مدت                                              
وجوه مستقل وجوه سرمایه ای
وجوه مستقل امانی (سپرده)                                     
اختلاف بین بودجه و GAAP (اصول پذیرفته شده حسابداری)          
تفاوتها در مبنای حسابداری                                                              
تفاوتهای زمانبندی                                  
تفاوتهای نظری و تفاوت در اجزا یا (موجودیتها یا عناصر)                         
کنترل بودجه ای                      
خلاصه
 

مقدمه:
بیشتر سازمانهای دولتی , تجاری یا غیر انتفاعی از بودجه بندی جهت اطمینان نسبت به اینکه منابع آنها طبق مقاصد و اهداف مدیریت به مصرف می رسد, و همچنین جهت سهولت در نتیجه گیری از علمیات طبق طرحهای مدیریت, استفاده می کنند.در سازمانهای دولتی بودجه بندی از اهمیت زیادی برخوردار است , چونکه بودجه, جهت مصرف منابع عمومی , چارچوب و برنامه ارایه می کند.از دیدگاه گزارشگری مالی و حسابداری , بودجه در سازمانهای دولتی جزء اصلی سازمان در رسیدن به اهداف حسابداری که در فصل(2) دوم توضیح داده شد, می باشد.بودجه در سازمانهای دولتی عموماً , نشاندهنده قوانین اتخاذ شده می باشد. که اهمیت بیشتری از ابزارهای برنامه ریزی مالی دارد. چنکه بسیاری از سازمانهای دولتی از GAAP جهت تهیه بودجه پیروی نمی کنند. دولت, با مقایسه بودجه ای که بر اساس GAAP تهیه نشده با بودجه ای که مبتنی بر GAAP تهیه شده است به اهداف پاسخگویی خود می رسددر این فصل , فرآیند بودجه بندی در سازمانهای دولتی و موضوعات مهم در مورد اطلاعات بودجه ای که در صورتهای مالی دولت ثبت شده است را مورد بررسی قرار می دهیم.

فهرست مطالب:
مقدمه
دورنمای بودجه
بودجه اجرایی(قوه مجریه)
بودجه تخصیص یافته (یا تخصیص بودجه)
بودجه تخصیص نیافته (یا عدم تخصیص بودجه)
مدیریت و اجرای بودجه
اصلاحات بودجه ای
گزارشگری بودجه
چه وجوهی در بودجه دولت گنجانده می شود ؟ (تصویب می شود)
وجوه مستقل عمومی
وجوه مستقل درآمد اختصاصی
وجوه مستقل طرحهای عمرانی(سرمایه ای)
وجوه مستقل بازپرداخت دیون بلند مدت
وجوه مستقل وجوه سرمایه ای
وجوه مستقل امانی (سپرده)
اختلاف بین بودجه ای و GAAP (اصول پذیرفته شده حسابداری)
تفاوتها در مبنای حسابداری
تفاوتهای زمانبندی
تفاوتهای نظری و تفاوت در اجزا یا (موجودیتها یا عناصر)
کنترل بودجه ای
خلاصه

بودجه سرمايهاى ـ capital budgetعبارت است از مجموعه طرحهاى سرمايهگذارى که يک وجه مشترک دارند؛ يعنى بازده هريک از اينها در دورههاى بلندمدت بيش از يک سالبهدست مىآيد؛ براى مثال طرحهاى سرمايهگذاى براى دورههاى ۵، ۱۰، ۱۵، يا حتى ۲۰ ساله امرى بسيار متداول است. چنين سرمايهگذارىهائى را سرمايهگذارى بلندمدت ـ term investment ـ long“ مىنامند.تشخيص برخى سرمايهگذارىها چندان مشکل نيست؛ مانند تشخيص هزينههاى ساختمانى مربوط به ايجاد کارخانه توليدي، يا خريد ماشينآلات جديد و جايگزين کردن وسايل قديمى بهجاى آن و در نتيجه بالا بردن ظرفيت کارخانه. اما تشخيص برخى سرمايهگذارىها چندان ساده نيست؛ از جمله تشخيص هزينههاى سنگين تبليغاتى و اجراء برنامههاى تحقيق و توسعه که احياناً مستلزم سرمايهگذارىهاى چندين ساله خواهد بود. تعيين سودآورى اين قبيل طرحها نيز نسبتاً مشکل است. متنوع ساختن فعاليت شرکت از راه خريد شرکتهاى گوناگون و ادغام آنها در يکديگر بهمنظور کاهش خطرهاى احتمالى نيز نمونهاى از سرمايهگذارىها بلندمدت هستند. برخى شرکتها دامنه فعاليتهاى خود را چنان گسترش داده و آنها را متنوع ساختهاند که بهصورت نوعى مجتمع درآمدهاند. يکى از اين مجتمعها، مجموعهاى از شرکتها است که تقريباً همه چيز (از قلم خودنويس تا هليکوپتر) توليد و عرضه مىکند. صنعت بانکدارى نيز نمونه جالبى از اين مقوله است. برخى شرکتها فعاليتهاى خود را صرف خريد سهام بانکهاى ديگر مىکنند و برخى نيز توجه خود را معطوف فعاليتهاى ديگر از قبيل: دادهپردازي، پرداخت وامهاى بلندمدت به شرکتها (براى خريد ماشينآلات سنگين) و خريد اسناد مربوط به حسابهاى دريافتنى يا حقالعملکارى ـ factoringمىکنند.

بودجه سرمايهاى
مراحل اجرائى بودجهبندى سرمايهاى
بودجهبندى سرمايهاى در شرکتها
نقش مديريت مالى در بودجهبندى سرمايهاى
دادههاى لازم براى ارزيابى طرحهاى سرمايهگذارى
محاسبه مبلغ خالص سرمايهگذارى
فروش دارائىها
بودجهبندى نقدى
بودجه نقدى بهصورت کامل