بررسی آراء هربرت مارکوزه

هربرت مارکوزه (1898-1979) عضوی از مکتب انتقادی و همکاری اصلی در نظریه انتقادی بود. او روشنفکر عمومی برجسته ای در ایالات متحده و اروپا در دهه های 1960 و 1970 بود. اندیشه مارکوزه متاثر از نظریات مارکس، هایدگر، هوسرل، هگل و فروید می باشد. او به مبانی فکری و فلسفی دیالکتیکی و مارکسیستی خود وفادار بود. مارکوزه هرجا که سرکوب می یافت، منتقد آن بود به ویژه در جامعه ی سرمایه داری پیشرفته و تاثیر منفی اش بر مردم. او در اثر معروف خود انسان تک ساحتی ( 1964) بیان کرد که تلویزیون و تکنولوژی های معاصر دیگر، به افراد هجوم می برند و آنها را می تراشند و کوچک می کنند. در نتیجه مردم «تک بعدی» می شوند. آنها همان چیزی می شوند که این تکنولوژی های سرکوبگر و در عین حال خوشایند از آنها می خواهند. 

از نظر هربرت مارکوزه، انسان دارای یک بعد ماشینی شده و ابعاد دیگر شخصیت انسان از بین رفته است. اخلاق، زبان، فرهنگ، هنر، عواطف همه تحت تاثیر تکنولوژی مدرن قرار گرفته و تفکر تک ساحتی در جامعه حاکم شده است.  جامعه تک بعدی، فروپاشی رابطه دیالکتیکی میان مردم و ساختارهای وسیع تر به طوری که مردم تا حد زیادی توسط چنین ساختارهایی کنترل شوند. آنچه از میان می رود، توانایی مردم بر آفریدن آن ساختارها و درگیری فعال آنها در چنین ساختارهایی است. به تدریج، آزادی فردی و خلاقیت رو به زوال می نهد و مردم ظرفیت تفکر کردن به نحو انتقادی و منفی را درباره ی ساختارهایی که آنها را کنترل و سرکوب می کند از دست می دهند. آثار عمده ی مارکوزه که در آنها به تحلیل انتقادی از جامعه مدرن می پردازد عبارتند از: 

خرد و انقلاب، عشق جنسی و تمدن، تحلیل انتقادی، مارکسیسم شوروی، انسان تک ساحتی

مکتب انتقادی- مارکوزه- تکنولوژی – انسان تک ساحتی

چکیده

مقدمه

زندگینامه

اندیشه مارکوزه

جمع بندی

منابع